Het Nederlands welvaartsfonds
Noorwegen heeft ruim 20 jaar geleden een staatsfonds opgericht met geld uit olie- en gaswinning. Inmiddels is het uitgegroeid tot het grootste staatsfonds ter wereld met een vermogen van meer dan 1.000 miljard euro. Dat vermogen is zo groot dat heel Noorwegen min of meer kan rentenieren van dat geld. Bij een gemiddeld rendement van 7% per jaar zou het fonds €70 miljard per jaar kunnen uitkeren aan de 5,3 miljoen inwoners. Dat is €1.100 (netto) per persoon - ongeveer het maandelijkse bedrag van een bijstandsuitkering.
Ik stel voor om een Nederlands welvaartsfonds op te richten dat lijkt op het Noorse staatsfonds. Naast beleggingen in aandelen investeert het fonds ook in Nederlandse woningbouw, infrastructuur en industrie.
Uiteraard hadden we net als Noorwegen onze gasbaten in een staatsfonds moeten steken maar dat is nu te laat. De gaswinning in Nederland wordt afgebouwd en het geld dat we daarmee hebben verdiend hebben we op andere plekken in onze economie en maatschappij geïnvesteerd. Maar er is een manier om ons eigen welvaartsfonds op te bouwen en in 20 jaar te laten groeien tot een vermogen van €100 miljard (of meer).
Door de schenk- en erfbelasting in Nederland te verhogen van 20% naar 40% kunnen we naar schatting elk jaar €2 miljard extra belastinginkomsten in het welvaartsfonds steken. Het welvaartsfonds investeert die jaarlijkse inkomsten net als de Noren in de aandelenmarkt en in Nederlandse investeringsprojecten. Daardoor groeit het fonds met een rendement van 7% per jaar in 20 jaar tijd waarschijnlijk naar een vermogen van 100 miljard euro.
Het principe van het welvaartsfonds is dat het geld dat in de pot zit van de burgers is en niet van de overheid. Het geld kan dus niet gebruikt worden om een begrotingstekort aan te vullen of politieke doelen te halen. De baten van de investeringen van het fonds komen altijd terug bij de burger. Er zijn eigenlijk twee typen voordelen die we kunnen halen uit het welvaartsfonds: 1: investeringen die het fonds in Nederland doet en 2: uitkeren van het rendement dat het fonds maakt.
Bijvoorbeeld:
- Het fonds kan investeren in Nederlandse woningbouw, infrastructuur en onze industrie. Hierdoor groeit onze economie verder, waar we uiteindelijk allemaal van profiteren.
- Met een deel van het rendement kunnen we bijvoorbeeld de pensioenleeftijd voor alle Nederlanders verlagen.
- Een studie of omscholing kan gratis worden voor iedereen.
Voor veel mensen is de schenk- en erfbelasting gevoelsmatig een vervelende belasting. Het voelt alsof je dubbel wordt belast over wat je hebt verdiend. Maar het interessante van het Nederlands welvaartsfonds is dat de erfbelasting die mensen gaan betalen niet "verdwijnt" in een onduidelijke overheidsbegroting maar altijd terugvloeit naar de burgers. Los van dat er natuurlijk altijd vrijstellingen zijn, en je dus altijd geld kunt nalaten aan je familie, hebben zij later ook recht op inkomsten uit het welvaartsfonds.
Met het Nederlands welvaartsfonds maken we onszelf als Nederlanders net als de Noren financieel weerbaar en kunnen we welvaart van toekomstige generaties waarborgen. Ik kijk uit naar een leerzame discussie over dit voorstel.